Nie da się ukryć, że wpis na blog opatrzony kolorową fotografią, czy też grafiką jest o wiele bardziej atrakcyjny niż sam tekst. Sieć pełna jest kolorowych zdjęć, z których chętnie korzystamy dla ubarwienia kolejnego posta. Pytanie, czy zawsze legalnie?
Nie musisz posiadać wiedzy prawniczej, ale znajomość kilku podstawowych zasad znacznie ułatwi korzystanie z obrazów i umieszczanie ich w internecie w sposób zgodny z prawem. Na wstępie musimy podkreślić: kopiowanie zdjęć z newsfeedu Facebooka, Pinteresta czy z wyszukiwarki Google nie jest legalne.
Co to jest prawo autorskie?
Prawo autorskie to prawo do własności intelektualnej. Może to obejmować treści napisane, muzykę, film, projektowanie, fotografię i wiele innych. Prawa autorskie wchodzą w życie po utworzeniu dzieła, a właściciel jest twórcą utworu, który ma prawo do przyznania prawa do utworu innym osobom.
Prawo to obejmuje różne kategorie, w tym dzieła literackie (książki, poezje, artykuły); sztuki sceniczne (muzyka, teksty); sztuki wizualne (grafika, biżuteria, zdjęcia); treści cyfrowe (strony internetowe, blogi); filmy (filmy, telewizja, wideo) i zdjęcia (komercyjne, osobiste, portretowe).
Legalne użycie zdjęć
Ograniczenia wynikające z prawa autorskiego określane są przez różnego rodzaju licencje. W zależności od typu Twojej działalności zdjęcia mogą być wykorzystane do działań prywatnych bądź komercyjnych. Właściciel może przyznać Ci prawo do legalnego wykorzystania dzieła poprzez licencjonowanie za pośrednictwem banku zdjęć lub indywidualnej umowy.
All Rights Reserved – wszystkie prawa zastrzeżone
To jedna z najbardziej restrykcyjnych licencji na rynku. W tym przypadku wykorzystanie dzieła wymaga bezpośredniej zgody autora. Użycie zdjęcia, filmu czy utworu muzycznego, bez wcześniejszego kontakt z twórcą jest niezgodne z prawem. Mimo wszystko nie należy unikać tej licencji. Bardzo często po kontakcie z autorem, wyraża on zgodę na bezpłatną publikację swojego dzieła.
Creative Commons
Creative Commons to z kolei amerykańska organizacja pozarządowa, która stworzyła własny system licencji. Właściciel praw autorskich upoważnia użytkownika do korzystania z jego utworu pod pewnymi warunkami. Licencję Creative Commons, nazywaną również CC można podzielić na kilka kategorii, różniących się przede wszystkim wykorzystywaniem utworu w zakresie komercyjnym.
- Uznanie autorstwa (CC BY) – dozwolone jest kopiowanie, rozpowszechnianie, przedostawanie i wykonywanie z oznaczeniem autora utworu.
- Użycie niekomercyjne (CC NC) – dozwolone jest kopiowanie, rozpowszechnianie, przedostawanie i wykonywanie z oznaczeniem autora utworu. Dzieło udostępnione na tej licencji można użyć tylko w celach niekomercyjnych.
- Na tych samych warunkach (CC SA) – dzieło udostępnione na tej licencji można rozpowszechniać z podaniem licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór.
- Bez utworów zależnych (CC ND) – dzieło można kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać jedynie w jego oryginalnej postaci.
Wszystkie licencje systemu Creative Commons zawierają zezwolenie na korzystanie z utworu bez ograniczeń czasowych i terytorialnych, nieodpłatnie wraz z bardzo szerokim wyłączeniem odpowiedzialności licencjodawcy.
Licencja CC0
Utwory oznaczone licencją CC0 nie są ograniczone żadnymi prawami autorskimi. Utwory z licencją CC0 mogą być zwielokrotniane, modyfikowane oraz rozpowszechniane zarówno w celach prywatnych, jak i komercyjnych bez konieczności podawania autora.
Domena publiczna
Domena publiczna to zbiór dzieł, do których wygasły majątkowe prawa autorskie albo do których prawa te nie powstały. Po upływie określonego czasu działa nie są już chronione prawem autorskim i mogą być rozpowszechniane zarówno w celach prywatnych, jak i komercyjnych z respektowaniem praw osobistych.
TOP 5 – najpopularniejsze darmowe banki zdjęć
- Unsplash — tysiące pogrupowanych zdjęć, w dobrej jakości. Działa na własnej licencji, podobnej do CC0.
- Pixabay – strona umożliwiająca przeszukiwanie wielu źródeł darmowych zdjęć. Licencja CC0.
- Pexels — serwis oprócz własnej bazy zbiera również zdjęcia z innych banków. Licencja
- Pixinio — serwis bardzo podobny do popularnego Pixabay. Zdjęcia na licencji CC0 i domeny publicznej.
- Flickr — zdjęcia dostępne na licencji Creative Commons. Wyszukiwanie zdjęć po licencji.